Duurzaam isoleren? Zo kiest u het beste isolatiemateriaal

Edwin Diethelm
10 maart 2023

Duurzaamheid is een populair onderwerp. Uw huis isoleren is een goede stap in het duurzamer maken van uw woning. Kiest u daarbij ook nog voor een duurzaam isolatiemateriaal, dan bent u helemaal goed bezig.

Steeds meer mensen zijn op zoek naar manieren om het milieu minder zwaar te belasten en beter voor de aarde te zorgen. Uw energieverbruik drastisch verminderen is daarom zeker een stap in de goede richting. Als consument draagt u een steentje bij door te kiezen voor producten waarvoor minder grondstoffen uit de natuur nodig zijn.

Wilt u uw woning isoleren, dan heeft u de keus uit allerlei isolatiematerialen. Een duurzaam isolatiemateriaal is minder belastend voor het milieu. Om de keus makkelijker te maken laten we u in deze blog zien welke isolatiematerialen er zijn en hoe duurzaam deze in werkelijkheid zijn.

Duurzame en minder duurzame isolatie

Er zijn enorm veel verschillende soorten isolatiemateriaal. In grote lijnen kunnen we deze indelen in drie groepen.

Natuurlijke materialen:

  • Vlas
  • Stro
  • Schapenwol
  • Cellulosevlokken
  • Houtsnippers
  • Kleikorrels
  • Kokosnoot
  • Kurk
  • Riet

Minerale materialen:

Synthetische materialen:

Nu denkt u wellicht dat u met de natuurlijke materialen het meest duurzaam bezig bent. Toch tellen er meer factoren mee. Over het algemeen hebben de meeste isolatiematerialen een lage milieu-impact. Zeker als u het vergelijkt met de winst voor het klimaat die goede isolatie brengt.  


Wanneer is een isolatiemateriaal duurzaam?

Wat maakt een isolatiemateriaal duurzaam? Dat is een goede vraag. Een natuurlijk isolatiemateriaal kiezen omdat het ‘natuurlijk’ is? Dat is niet voldoende. Sommige materialen hebben een lagere milieubelasting en andere een wat hogere.

Hierbij moet worden gekeken naar het complete plaatje, dus over de gehele levensduur van het materiaal. Denk bijvoorbeeld aan broeikasgasuitstoot, gifstoffen, landgebruik en de mogelijkheid tot recyclen.

De minst duurzame isolatiematerialen

Om maar met de afraders te beginnen. Er zijn twee isolatiematerialen die u beter in het schap kunt laten liggen. Eén daarvan verwacht u waarschijnlijk niet als minst duurzaam en dat is schapenwol.

Schapenwol heeft een veel grotere milieu-impact dan andere isolatiematerialen. Als we kijken naar broeikasgassen is dit 20 keer hoger dan bij steenwol of glaswol. En zeker 4 keer hoger dan kunststof hardschuim. Daarnaast wordt er veel gif gebruikt tegen ongedierte in de schapenvacht.

De tweede is minder verrassend en dat is PUR met HFK’s als blaasmiddel. Vooral dit blaasmiddel is een zeer krachtig broeikasgas. Zo’n 800 tot 3200 keer sterker dan CO2. Gelukkig wordt deze gespoten vloerisolatie vanaf 2023 verboden.  

Als alternatief is er gespoten PUR schuim met HFO’s of water als blaasmiddel. Hoewel de klimaatbelasting lager is, belasten deze middelen het milieu toch meer dan de meeste andere isolatiematerialen. PUR blijft daarmee de minst duurzame keus.


Isolatiematerialen ingedeeld op duurzaamheid

Woningisolatie bespaart veel meer energie dan het kost om het materiaal te maken. Daardoor bent u met isoleren altijd goed bezig. Gaat u voor de maximale besparing, dan kiest u ook voor een isolatiemateriaal met isolatiewaarden die passen bij uw woning.

Bron:  Milieucentraal heeft de meest gebruikte isolatiematerialen ingedeeld op duurzaamheid over hun gehele levensduur.

Dakisolatie (binnenkant schuin dak, afgewerkt met gipsplaat):

  • Beter dan gemiddeld: vlasplaten, gerecyclede kleding.
  • Gemiddeld: ingeblazen cellulose, steenwol, glaswol, platen van EPS, en PUR-schuim (met HFO’s).
  • Minder dan gemiddeld: cellulair glas.
  • Afrader: schapenwol.

Spouwmuur na-isolatie:

  • Beter dan gemiddeld: glaswolvlokken, cellulose, bio EPS (biofoam) of HR EPS (grijs).
  • Gemiddeld: EPS parels (wit) en steenwolvlokken.
  • Minder dan gemiddeld: PIR/PUR gietschuim.
  • Afrader: geen.

Gevelisolatie (voorzetwand binnen, afgewerkt met gipsplaat):

  • Beter dan gemiddeld: vurenhouten frame met polyester-aluminiumfolie, houtvezelplaten, stalen frame met houtvezel flexibele isolatie.
  • Gemiddeld: platen van EPS, PUR- of PIR-schuim of XPS. Houten frame met houtvezel flexibele isolatie. Houten of stalen frame met gerecyclede kleding, glaswol of steenwol.
  • Afrader: stalen of vurenhouten frame met schapenwol.

Vloerisolatie (onderkant begane grond):

  • Beter dan gemiddeld: thermoskussens, vlasplaten.
  • Gemiddeld: platen van glaswol, EPS, steenwol, cellulose.
  • Minder dan gemiddeld: gespoten purschuim met HFO, cellulair glas.
  • Afraders: schapenwol en gespoten purschuim met HFK’s.

Duurzaam materiaal of duurzaam isoleren?

Helaas is het meest duurzame isolatiemateriaal niet altijd automatisch de beste keus voor uw woning. Heeft u bijvoorbeeld veel last van vocht onder uw vloer dan lost u dit niet op met thermokussens. U wilt hier goede bodemisolatie die het vocht op de bodem van uw kruipruimte vasthoudt. Hierdoor wordt de lucht boven de isolatielaag droger én warmer. Dat draagt effectief bij aan een hogere besparing.

Afhankelijk van uw woning kiest u het beste isolatiemateriaal. Hierbij maakt u de afweging tussen de CO2-besparing, van het lagere energieverbruik, en de milieu-impact die het kost om het isolatiemateriaal te maken.

Als voorbeeld: De CO2-besparing bij een vloer geïsoleerd met PUR schuim (met HFK’s) zal gemiddeld pas na 16 jaar het broeikaseffect goedmaken.

Dat kan natuurlijk veel beter. Bent u benieuwd welk isolatiemateriaal de hoogste besparing oplevert in uw woning? We denken graag met u mee en beantwoorden al uw vragen over de duurzaamheid van onze isolatiematerialen.

Vraag het de isolatiespecialist